Tante Betje (1901/1902)

Dat Melati van Java ook toneel schreef, is minder bekend. Daarom staat deze maand de eenacter "Tante Betje" centraal op de Melati van Java Fanclub-site. Een toneelstukje voor dames, zegt de uitgever, maar iedere heer met belangstelling voor dames, zal er zeker genoegen aan beleven.

De titelheldin Tante Betje, ofwel mevrouw Harders, is een bijzondere Indische vrouw van ongeveer zestig jaar. Zij bezit levenservaring en heeft kennis van de uitwerking die Indische planten en kruiden kunnen bezitten. Onwillekeurig denken we aan de befaamde kruidengeneeskundige mevrouw J. Kloppenburg-Versteegh, die Melati van Java tot haar kennissen mocht rekenen.

In Batavia geeft de gouvernante Sabine Dumont haar pupil Hetty les. Hetty houdt niet van leren:

"En is dat dan niet genoeg dat ik precies zeggen kan hoe mijn eigen rivieren doen, de Tjiliwong, de Tjikandi, de Tjimandiri en hoe al die Tjis mogen heeten? Laat de Hollandsche meisjes mij dat nadoen, of kon u ze allen in een ris opnoemen toen u examen deed?" (p.6)

Dan sluit Hetty een verbond met de gouvernante. Hetty zal haar alles vertellen wat er gezegd is over haar en mijnheer Philipsen, en dan zullen ze voortaan doen alsof de lessen serieus zijn. Mevrouw Elburg heeft inderdaad niets door.

Het blijkt, dat de juffrouw een oogje heeft op mijnheer Philipsen. Als zij met hem trouwt, redeneert haar pupil, zal zijzelf aan de wereld gepresenteerd kunnen worden en hoeft ze geen vervelende lessen meer te volgen. Wanneer Tante Betje in huis komt, vragen dan ook juffrouw en Hetty, zonder het van elkaar te weten, aan Tante om 'obat attie', medicijn om het hart van Philipsen te behandelen. Maar dan wordt mijnheer Philipsen ziek...

Heeft Tante Betje ermee te maken?

Een geestig en onverwacht slot biedt het toneelstuk waarin Tante Betje terecht te hoofdrol vervult. Indische liefdespoeders, een man die belogen wordt en meisjes die verlangen... en dat alles in een enkele acte! We zouden zeggen, een toneelstuk dat nog steeds een ruim publiek zal weten te vinden.

Gebruikte editie: (Toneelstukjes voor Dames, 2e Serie, No. 3)
Culemborg: Bom & Olivierse, [1900 of 1901].
Verkrijgbaarheid: tamelijk moeilijk
Prijs: onbekend

Klik op het plaatje om Tante Betje te downloaden (bevat een zipfile: Word 24 kb).

Wilt u de vorige afleveringen met de andere Boeken Van De Maand zien? Klik dan hier.