December 2008

Melati van Java: 'Een kijkje in Indië bij de eerste verschijning der Hollanders'. In: De Indische Mail, 1886

Slechts enkele jaren verscheen De Indische Mail, maar in die beperkte tijd was er een glansrol weggelegd voor Melati van Java. Schreef zij in de afleveringen die om de week verschenen, dan stond haar naam als enige auteur pontficaal om het omslag vermeld. Dat trok de aandacht, want de naam was bij velen bekend en bemind.

In1886 publiceerde Melati van Java een korte beschouwing over Indië in vroeger tijden. Veel veranderd is er wel en niet, meent ze:

"Het toneel is onveranderd gebleven, slechts aan de decoratiën is hier en daar wat veranderd, en de spelers werden door anderen vervangen."(p.8)

Melati gaat terug naar de tijd waarin "de eerste vloot der Hollanders in de Indische wateren verscheen":

"Op den 23 Juni 1596 kwam zij na een reis van ongeveer 15 maanden te Bantam aan; slechts drie schepen en een jacht droegen de eerste Hollanders, die voet aan wal zetten op Java's kust en dadelijk handel begnnen te drijven met de inboordingen, wier prauwen vol koopwaren hun schepen omringden.
De namen der voertuigen waren Mauritius, Hollandia, Amsterdam, terwijl het jacht Duifje heette; een der adelborsten hield zich bezig met een dagboek op te stellen en daarin zijn indrukken over de vreemde landen en volken, die hij bezocht neer te schrijven."(p.9)

Daarna citeert Melati uitvoerig uit dit dagboek van de betreffende adelborst, Frank van der Does. Aan het einde van deze schets zegt ze onheilspellend:

"Zoo waren de eerste indrukken door de kloeke Oost-Indievaarders opgedaan van het land, dat later zulk een groote rol in de geschiedenis der Hollanders en in hun maatschappelijk leven zou spelen, het land, waarover zooveel gesproken wordt en dat toch nog betrekkelijk zoo weinig bekend is ten onzent, waarvan het bezit eenmaal de schoonste parel was aan Hollands kroon, en dat nu wellicht nog eenmaal ons verderf zal worden."

Oei!

Klik op het plaatje om het hoofdstuk te downloaden (bevat een zipfile: Word 10kb).

Wilt u de vorige afleveringen met de andere Boeken Van De Maand zien? Klik dan hier.