doorzoek het gehele Damescompartiment
Damescompartiment online

Mevrouw J.M.J. Catenius-van der Meijden:
Nieuw Volledig Oost-Indisch kookboek. Recepten voor de volledige Indische Rijsttafel, zuren, gebakken, vla's, confituren, ijssoorten, met een kort Aanhangsel voor Holland.
G.C.T. van Dorp & Co: Semarang-Soerabaia, 1902. Bevat 396 pagina's met daarna 30 pagina's aanhangels.


Ten geleide
Voor de moderne, magnetronnende mens is het nauwelijks meer voor te stellen hoe uitgebreid de culinaire kunst kan zijn. Wij eten op Koninginnedag een oranje tompouce van de HEMA, maar mevrouw Catenius leert ons Wilhelmina-taart bereiden. Het kookboek bevat maar liefst 1012 recepten, verdeeld over ruim 40 rubrieken. Uit de aanhangels leren we dat djeroek citroen is en legèn palmwijn, hier gebruikt om gisting te laten optreden. Lezers, de keuken in!

569. Chineesche broedertjes
Twee eendeneieren, 2 eetlepels legèn, 2 pond meel, 2 kippeneieren, een paar lepels boter, 4 lepels witte suker, 1 kopje legèn, was.
Bereiding:
De eendeneieren worden met de twee lepels legèn tot wit schuim geklopt; daarna worden de twee kippeneieren goed geklopt en het meel en de boter er door geroerd, daarna ook de suiker en het kopje legèn. Wanneer men dit beslag goed heeft gemengd, laat men het, liefst in de zon, een paar uur rijzen.
Vervolgens neemt men eenige Chineesche theekopjes, die men met gesmolten was en boter bestrijkt en met dit beslag, voor 3/4 vult, waarna men het nog een uur in de kopjes laat rijzen. Men bakt ze in een oven (of penggorèngan) met éérst van onderen, daarna van boven vuur.

831. Koningin Wilhelmina-taart
Een half pond witte en 1 1/2 ons bruin geroosterde amandelen, 6 eiwitten, 1/2 pond witte suiker (voor de witte amandelen) en 1 1/2 ons witte suiker (voor de bruine amandelen) 9 eierdooiers, waarvan 6 voor de witte en 3 voor de bruine amandelen, 4 lepels aardappelmeel, 6 eiwitten, 1/2 ons gestampt geroosterd brood, een groot glas wijn, boter, oranje-, rood- en wit suikerglazuur.
Bereiding:
De witte amandelen worden met de witte suiker fijngestampt en met drie eiwitten fijngewreven ; de bruine amandelen worden eveneens met de suiker en drie eiwitten op dezelfde manier bewerkt. Door de witte massa roert men zes- door de bruine drie eierdooiers, goed schuimend. Nu roert men in de witte massa het aardappelmeel en het geklopte wit van de zes eieren. Dit beslag wordt vervolgens in twee helften verdeeld, waarvan de eene wit blijft en de andere helft oranje wordt gekleurd. (zie goede kleuren No. 718).
Door de bruine massa roert men drie tot sneeuw geklopte eiwitten, in oranjebloesem gedrenkte broodkruim en rood carmijnkleursel.
Men bakt nu deze massa in een hoogen taartvorm (springvorm) in de volgende lagen: de onderste rood, de middenlaag wit, de bovenste laag oranje. De vorm wordt in een matig verwarmden oven geplaatst. Is de taart goed gaar, dan laat men haar bekoelen en glaceert ze, bovenop, met oranjeglazuur, waarop men, als dit droog is, met wit spuitglazuur de letter W, met een kroon daarboven stelt.

718. Goede en slechte kleurstoffen
Goede.
Blauwe kleur. Zoogenaamde nêergeslagen indigo (indogo-karmijn), Berlijnsch blauw en zuivere ultramarin.
Roode kleur. Cochenille karmijn, karmijn lak, pernambuk lak, roode rijst.
Geele kleur. Saffraan, kurkuma (koenjit), geelhout.
Groene kleur. Berlijnsch blauw met kruisbessen (tjerimée of bliembing).
Violet kleur. Campêche hout met Berlijnsch blauw.
Pensee kleur. Karmijn en Berlijnsch blauw.
De Hollandsche Curaçao wordt met Campêche hout gekleurd.
Voor blauwe likeuren: in alcohol opgeloste indigo.
Voor absinth: saffraan met indigo-karmijn.

879. Kaapsche wolken
Tien eiwitten, de geraspte schil van 1 djeroek-nipis, 1 flesch melk, suiker naar smaak, 1 theelepel kaneel, 1 stokje vanille.
Voor de saus: 5 eierdooiers, een hand vol gestampte amandelen, suiker en sultana rozijnen.
Bereiding:
Het eiwit wordt, met de geraspte djeroekschil, tot sneeuw geklopt. De melk wordt dan, met wat suiker, vanille en kaneel, gekookt. Als de melk goed kookt, doet men er de sneeuw even in (met de schuimspaan) haalt ze er wêer uit en doet ze op een gebakschotel.
Nu maakt men van de melk, eierdooiers en suiker een vanillesaus, stort die saus om de sneeuw heen en rangeert op de saus de fijngestampte amandelen en rozijnen.