Soewarsih Djojopoespito:
De Indonesische vrouw en het passief kiesrecht
In: Kritiek en Opbouw, Algemeen, Onafhankelijk en Vooruitstrevend Indisch Tijdschrift. 1e jaargang no, 5, 16 april 1938, pag.76-78.

Ten geleide
De Europese vrouw als ideaal? Niet als het aan Soewarsih ligt. Zij hekelt de Indonesische vrouwen die zich uitsloven om zo Europees mogelijk over te komen. Soewarsih pleit voor een eerherstel van de Indonesische voormoeder, voor trots op eigen identiteit, voor zelfbewustzijn dat zich uit in kiesrecht.

Daar zijn de hysterische baboe's, de zelfgenoegzame tevreden huisvrouwen, de modieuze "flappers", die dwepen met Garbo en Dietrich. Maar hoe verscheiden ook in aard en diepte harer zieletoestand, deze vrouwen hebben met elkaar gemeen, dat ze verzot zijn op feesten, mooie kleren, lekker eten en elkaar trachten te overtroeven in het kennen van Europese manieren en beschaving. Het hanteren van vork en lepel, het "society-gelispel" aan een welvoorziene dis, en verder het kennen van Europese etiquette, gebruiken, "songs" en dans slorpen al haar levensdagen op.
In Europees gezelschap stil en stijf, gedragen ze zich als een "beeldje", met de weerkerende vrees in haar hart : een fout te maken ! Vandaar de typering: uiterst bescheiden en in zichzelf gekeerd.......
Al dat holle imiteren mag nu dom en dwaas zijn, toch ontkiemt er iets in het hart van vrouwen: ze worden zichzelve bewust!
En mèt dat bewustzijn ontbrandt er langzaam een opstand tegen onrecht en onderdrukking. De vrouwen beweging zet zich in! Bij de kottavrouwen begint ze! Bij de kottavrouwen ontbloeit ze, als een nimmer uit te doven vlam.............
(...)

Indien we nu het passief kiesrecht als een fata morgana van de vrijheid beschouwen, dan hebben we nog de vraag te stellen wat nu?
En hierop antwoorden wij kort en bondig: maak de sluimerende gevoelens wakker, wek de onbewuste massa der dessavrouwen uit haar levensdroom, laat ze zelf haar levenslot bepalen, maak ze bewust en eis dan........ actief kiesrecht, trek de idealen tot ver achter de schemerende horizont, en dan..... win nieuw terrein en doe een nieuwe 'eeuw" geboren worden......
Dan kan het volk trots zeggen: "Uit dèze vrouw ben ik geboren....."
En dit is in de eerste plaats geen werk, dat volbracht kan worden met redevoeringen van een paar vrouwen - door mannen gekozen - in de raden.