doorzoek het gehele Damescompartiment
Damescompartiment online

Annie Foore
pseud. F.J.J.A. Junius-IJzerman
(1847-1890)


Annie Foore

"Hoe gaarne ik ook zou willen, hoezeer mijn auteursijdelheid me ook influistert om eens alles te laten varen en me geheel aan de schrijverij te wijden, ik mag het, met het oog op mijn huishouden, maar vooral om der wille van man en kinderen niet doen! Een geheele week heb ik noodig gehad om tot dit besluit te komen; en het kost me meer dan ik zeggen kan; maar, niet waar? ge zult me toestemmen dat men geen twee heeren dienen kan en, als ik dan kiezen moet tussen de letterkunde en mijne dierbaren, dan kies ik de laatsten."

Met deze woorden nam Annie Foore, de schrijfster van het schitterende Bogoriana, in 1885 feitelijk afscheid van een verdere letterkundige loopbaan. Zij koos voor man, kind en huishouden, schreef ze in 1885 naar familie in Nederland. Vijf jaar later, ondanks nieuwe publikaties, was ze dood.

Francisca Johanna Jacoba Alberta Junius, alias Annie Foore, werd in het provinciaalse stadje Tiel geboren, als dochter van de plaatselijke predikant. Er waren elf kinderen in dit christelijke gezin.
Als jong meisje schreef ze al verschillende novellen en schetsen, misschien als vlucht uit deze kleine kring? Ook haar zuster Sophie alias Johanna van Woude (moeder van de Indische schrijver Henri van Wermeskerken) en diens nichtje Daisy Junius schreven over wijde verten en verpoosden veelvuldig in litteraire verbeeldingen. Johanna zou er blijven; in een plotselinge krankzinnigheid.

In 1873 trouwde Annie Foore met de ingenieur Jan Willem IJzerman. In hetzelfde jaar reisde zij met hem naar Indië, waar ze onder in Malang, Buitenzorg, Djocajakarta en Padang woonden. Terwijl haar ega carrière maakte bij het spoorwezen, zorgde Annie voor de vier kinderen en schreef zij wanneer dat kon- of mocht van zichzelf.

In Indië was het leven goed, zo berichtte ze aan familie in Nederland:

"(...) het verschaft ons vele uren van onuitsprekelijk genot, zoowel door onze liefde, als door de beminnelijkheid van onze lievelingen, de heerlijke natuur die ons omringt en de materieele genietingen, die we ons verschaffen kunnen, wat in een land als Indië geenszins te versmaden is."

Zij kon zich niet meer voorstellen in Nederland te kunnen aarden, "in zulk een prozaische omgeving".

Het hoefde ook niet. Haar verblijf in Indië werd alleen in 1886-1887 onderbroken voor een Europees verlof in Den Haag. Toen keerde het gezin weer terug naar Indië, waar zij op 30 mei 1890 overleed, op de leeftijd van 43 jaar. Annie Foore werd begraven op het kerkhof Tanah Abang te Batavia.

Bron citaten uit brief A.F. aan familie in Nederland, Djocjakarta 25 februari 1885. Voorts eigen onderzoek van de conductrice; afbeelding uit artikel Indische letteren.

Meer lezen van Annie Foore?


Over Annie Foore

  • 'Uit onze Zaterdagsche portefeuille', recensie van Indische huwelijken, door P.A. Daum in het Bataviaasch Nieuwsblad, 20 augustus 1887.
  • Lemma IJzerman in: Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek. Red. dr. P.C. Molhuysen e.a. Leiden, 1921, vijfde deel, kolom 1166.
  • Biografische notities in De Oost-Indische Spiegel, door Rob Nieuwenhuys. (editie 1978) Pag. 227-230.
  • 'De Indische wereld van Annie Foore', door Petra van Biezen-van der Tang. In: Indische Letteren, zesde jaargang, nummer 4, december 1991, pag.145-160.
  • Voorts eigen onderzoek door de conductrice.